Vorig jaar voerden we in opmaat naar de gemeenteraadsverkiezingen gesprekken met kunstenaars en politiek. Een jaar na dato zijn er coalitieplannen geschreven, is er nieuw atelier- en broedplaatsenbeleid geformuleerd en zijn er nieuwe stedelijke ontwikkelingen. Een goed moment om de stand van zaken op te nemen, de verkiezingsbeloften terug te lezen en te zien welke handreikingen zijn opgepakt.

Platform BK en Kunstenbond nodigen je van harte uit voor de bijeenkomst over de plek van kunst in Maastricht met kunstenaars, politiek en betrokkenen op donderdag 13 juni 2019, 19.00-21.00 uur bij MAFAD. Julie Hanique, coördinator van het in Luik gevestigde Comptoir des Ressources Créatives, zal ter inspiratie een korte presentatie geven over hun vorm voor het realiseren van betaalbare ateliers. De moderator van het werkgesprek is Chris Keulemans (o.a. journalist en oprichter Tolhuistuin). Na het gesprek zal er een interventie van kunstenaar Wouter Huis plaatsvinden in de nabijgelegen wijk Caberg.

In Maastricht kwam door de financiële crisis in het recente verleden een aantal grootschalige stedenbouwkundige veranderingen tot stilstand. Daarom besloot de gemeente met de oprichting van Maastricht-LAB in 2012 tot een nieuwe aanpak van stadsontwikkeling; niet gericht op groei, maar op co-creatie, inzetten van leegstand en herontwikkeling. Door de betaalbaarheid van tijdelijk maatschappelijk vastgoed werden artistieke projecten een vorm van fijnmazig leegstandsbeheer en ontstonden zelfs nieuwe projecten en initiatieven. De tentoonstelling ‘Out of Storage’ en de Caberg Biënnale zijn voorbeelden. De stilstand in stadsontwikkeling heeft bovendien voor veel kunstenaars betekend dat ze een lange tijd heel betaalbaar konden wonen in onder meer de wijk Caberg.

Inmiddels is de stadsontwikkeling weer op gang gekomen, maar de keerzijde is dat tijdelijk, betaalbaar vastgoed daardoor schaarser wordt. Met het wegvallen van tijdelijke ruimtes is er een gebrek aan presentatieplekken ontstaan. Een kunstinitiatief heeft nu bijvoorbeeld een atelier van atelierbeheersstichting SAM in gebruik als presentatieplek. Deze stichting is eigenlijk gericht op het realiseren van betaalbare ateliers, waarvan ze er ongeveer 280 verhuren. In de fameuze Sphinx-fabriek is ondertussen een duur Studenthotel gevestigd, Caberg ligt voor een groot gedeelte plat, en er zijn andere ontwikkelingen die de betaalbaarheid van wonen voor kunstenaars tot een puzzelstuk maken. Sommige kunstenaars verhuizen, bijvoorbeeld naar Luik. Ook studenten gaan na hun studie vaak naar een andere stad.

In Luik is een aantal goede voorbeelden van coöperatieve vormen van wonen en werken te vinden. Ondanks alle inspanningen van Maastricht-LAB om een nieuwe generatie stadmakers te genereren, zijn de initiatieven die in Maastricht soortgelijke vormen wilden ondernemen gestrand. Recentelijk is wederom een bottom-up initiatief voor collectief eigendom, de Bankastudio’s, door de gemeente gefrustreerd door nieuwe voorwaarden terwijl de financiering voor aankoop al rond was. Zijn coöperatief eigendom en collectief zelfbeheer vormen van co-creatie die de gemeente actief zou willen ondersteunen?

De toegang voor deze bijeenkomst is gratis. Aanmelden kan via GSZK/Facebook.

—

Geen Stad Zonder Kunst #2 wordt mede mogelijk gemaakt door Pictoright en BankGiro Loterij Fonds. Alle bijeenkomsten worden georganiseerd bij en in samenwerking met een lokale kunstinstelling, broedplaats, atelierpand of academie, en voor iedere bijeenkomst is een poster ontworpen door een kunstenaar of ontwerper die ingaat op de lokale problematiek. Na Maastricht  volgen er nog twee gesprekken in Utrecht (26 juni) en Amsterdam (1 juli). Kijk voor het volledige programma bij de events op facebook.com/Geen-Stad-Zonder-Kunst.