Aan: Kajsa Ollongren, wethouder Kunst en Cultuur Gemeente Amsterdam

Amsterdam, 13 april 2016
Betreft: sluiting SMBA

Geachte mevrouw Ollongren,

Middels deze brief wil Platform Beeldende Kunst (PBK) de grote zorgen uiten die zij heeft met betrekking tot de aangekondigde sluiting van het Stedelijk Museum Bureau Amsterdam (SMBA) per 1 juli 2016.
Als projectruimte van het Stedelijk Museum heeft SMBA de afgelopen 23 jaar een unieke en waardevolle positie bekleed binnen het culturele aanbod van de stad Amsterdam, Nederland en het internationale kunstdiscours. Voor zowel kunstenaars als curatoren en anderen werkend in de culturele sector is SMBA een verbindende factor tussen de experimentele humuslaag en de geinstitutioneerde laag van het museum, alsmede de locatie voor en bron van gedegen onderzoek en noodzakelijke kritische reflectie.

SMBA behoort tot de zogenoemde presentatie-instellingen: een landelijke infrastructuur aan instellingen voor beeldende kunst die essentieel is voor onder andere talentontwikkeling, experiment, onderzoek en het bieden van plekken van presentatie voor beginnende en meer gevestigde kunstenaars die elders geen of moeilijk een plek vinden. Sinds enkele jaren heeft deze landelijke infrastructuur van presentatie-instellingen het enorm moeilijk, onder andere door het op grote schaal wegvallen van subsidies. Vele instellingen hebben om deze reden hun deuren reeds moeten sluiten en omdat het vooruitzicht voor de overgebleven instellingen nog steeds ongunstig is, verwachten wij dat er in de nabije toekomst meer sluitingen zullen volgen.

De sluiting van SMBA is niet gemotiveerd door financiële moeilijkheden, maar betreft een doelgerichte keuze binnen het beleid van het Stedelijk Museum. De plannen van het Stedelijk Museum, zoals deze zijn beschreven in het persbericht d.d. 15 december 2015 en waarin gesproken wordt van een herpositionering van SMBA, zijn onzes inziens veel te onduidelijk en geven geen enkele zekerheid over een gelijke vervanging of anderzijds waardevolle invulling van het te ontstane hiaat. In het bericht wordt gesteld dat er in Amsterdam voldoende plekken zijn voor beginnende kunstenaars om te exposeren, terwijl Amsterdam de afgelopen jaren meerdere instituten die in aanbod vergelijkbaar met SMBA zijn, zoals het NiMK en Smart Project Space, heeft moeten zien sluiten en andere instellingen het op het moment erg moeilijk hebben. De noodzaak voor het behoud van SMBA is daarom groot omdat het in het bovengenoemde ‘middensegment’ een van de weinige, zo niet enige, plek is die de stad nog rest. Tot op heden heeft het Stedelijk Museum geen verdere plannen omtrent de ‘herpositionering’ van SMBA naar buiten gebracht. Het opgeven van het centraal gelegen pand met zeer lage huur zonder dat hiervoor een alternatief is gevonden, en het niet continueren van contracten met de werknemers van SMBA, geeft ons evenmin vertrouwen op de nieuwe invulling waar het Stedelijk van spreekt.

Zowel de gemeente Amsterdam als haar voornaamste museum voor hedendaagse beeldende kunst hebben de verantwoordelijkheid zorg te dragen voor een breed, divers en vooral ook kritisch cultureel aanbod voor de inwoners, bezoekers en vele kunstenaars die de stad rijk is. PBK doet daarom een dringende oproep aan de politiek de consequenties van het huidige beleid van het Stedelijk Museum in te zien en actie te ondernemen om het veld zekerheid te geven dat niet nóg een plek in Amsterdam verloren gaat en het al verschraalde aanbod verder wordt uitgehold. Tevens roepen wij ook het Stedelijk op de plannen kenbaar te maken en met kunstenaars, publiek en bestuur te delen. Gezien de positie van het Stedelijk ligt hier een publieke verantwoordelijkheid.

Hoogachtend,
Namens het bestuur van Platform BK

Irene de Craen, Bestuurslid
Rune Peitersen, Voorzitter

Cc: commissieleden Jeugd en Cultuur