Stedelijk Museum Breda
Boschstraat 22
4811 GH Breda

Amsterdam, 11 juli 2017
Betreft: vacatures vrijwilligers

Geachte mevrouw Jongenelen,

Graag benaderen wij u om onze zorgen en vragen over de inzet van het toenemende aantal vrijwilligers dat in de culturele sector en in het bijzonder in de musea werkt kenbaar te maken. Dit naar aanleiding van de drie openstaande vacatures voor een of meerdere vrijwilligers voor uw organisatie.1

‘Stedelijk Museum Breda is een aantrekkelijk en uitnodigend stadsmuseum dat openstaat voor ideeën, dialoog en samenwerking’, is te lezen op uw website. Platform BK gaat graag de dialoog aan als het aankomt op Fair Practice. In onze ogen zijn de vrijwilligersfuncties die het Stedelijk Museum Breda aanbiedt namelijk geen onderdeel van een Fair Practice. De sleutelprincipes van Fair Practice in de culture sector zijn solidariteit, duurzaamheid, diversiteit en transparantie. Het pijnpunt in de vacatures ligt wat ons betreft bij het principe van solidariteit, wat gaat over eerlijke beloning, minimuminkomen, herverdeling van opbrengsten en eerlijke contracten. Graag leggen wij u uit hoe Platform BK hier tegen aankijkt.

De functieomschrijving van de vacatures die uw organisatie uit heeft staan, vragen om een afgeronde HBO of WO opleiding in marketing of communicatie en een hoge mate van zelfstandigheid. Wat ook opmerkelijk is, is dat de werkzaamheden die de vrijwilligers moeten gaan uitvoeren structurele activiteiten zijn met een eigen creatieve bijdrage en veel eigen verantwoordelijkheid. Daarnaast is het minimaal aantal uren dat aan de vrijwilligersfuncties gekoppeld is – 24 uur per week – zorgwekkend te noemen.2
Deze vereisten staan namelijk gelijk aan een volwaardige functie binnen uw of iedere andere organisatie in de culturele sector. Ook staan deze vereisten in geen verhouding tot de beloning die uw organisatie biedt: een vrijwilligersvergoeding, een werkervaringsplek en een leuke attentie op de verjaardag. Waarschijnlijk zijn deze vrijwilligersfuncties een manier om aan alle eisen van een publiek instituut te voldoen binnen het budget dat het Stedelijk Museum Breda beschikbaar is gesteld uit publieke en private middelen. Platform BK heeft hier begrip voor, maar verlangt een andere houding van culturele instellingen.

De arbeidsmarkt van de culturele sector is een actuele kwestie. Recent hebben de SER en de Raad voor Cultuur het rapport ‘Passie gewaardeerd’ gepubliceerd. Graag halen we een quote aan uit het rapport aan dat aansluit bij hoe Platform BK aankijkt tegen uw openstaande vrijwilligersvacatures: ‘Voorkomen moet worden dat het culturele aanbod onder druk komt te staan door beperkte vergoedingen waarvan men niet kan leven.’ Met deze kennis kunt u misschien begrijpen dat wij de overtuiging hebben dat afgestudeerde HBO-ers en WO-ers recht hebben op een volwaardige functie met een rechtvaardige beloning als zij een structurele, zelfstandige en verantwoordelijke bijdrage leveren aan een culturele instelling. De Boekmanstichting heeft in 2015 al gewaarschuwd voor de verdringing van betaalde krachten door vrijwilligers. Ook wijzen wij u graag op het Weerwoord ‘Als starter in de stagecarrousel’ van Julia Steenhuisen en Marjolein van de Ven, dat u op onze website kunt vinden.

Zoals gezegd gaan wij graag de dialoog aan over Fair Practice in de culturele sector. De principes zijn geen vaststaand gegeven, maar moeten juist vormgegeven worden in samenspraak. Het is goed te zien dat de zorgen om de arbeidsmarkt in de culturele sector breed gedeeld worden. Het aandeel zzp-ers, 0-uren contracten en verkeerde inzet van vrijwilligers in de culturele sector zijn verontrustend. Deze arbeidscondities zijn onderdeel van het maatschappelijke probleem van een economie van onzekerheid, burn-out en verborgen armoede. Culturele instellingen, zoals het Stedelijk Museum Breda, zouden hun maatschappelijke voortrekkersrol moeten waarmaken in zowel de culturele programmering als het personeelsbeleid.

Met vriendelijk groet van,

Irene de Craen,                            Joram Kraaijeveld,
Bestuurslid                                    Inhoudelijk directeur

1  Vacature vrijwilliger online marketing, Vacature vrijwilliger AV communicatie, Vacature vrijwilliger I.S.M. Breda
2  Stedelijk Museum Breda heeft de vacature inmiddels aangepast waarbij het minimaal aantal uren is vervangen door ‘beschikbaarheid in overleg’.  PBK vindt het echter van belang dat er niet alleen uiterlijke aanpassingen aan het personeelsbeleid worden gedaan, maar dat er ook een andere houding en structurele aanpassingen in de organisatie worden doorgevoerd ten behoeve van een duurzame arbeidsmarkt.